Alle inzendingen van Pol de Mont

En droevig zit ik, in mijn eenzaamheid, in hooploos nietsdoen. Al mijn uren dood ik in ijdel snakken naar het eindlijk einde des lange, droeve dags, naar 't eindlijk einde des lange, droeve Winters, zelfs naar 't einde des lange, veel te lange levens, dat, zwaarder dan lood, zwaar als de smarten zelf, weegt op mijn hoofd.... En onbeweeglijk…

De maanschijn hangt, als een brug op zuilen van kristal, over een vale heide onder de eindloze hemelhal. Naakt en bloot de wijde heide..., als een kerkhof naakt en bloot... Is dat de slaap des Winters? Is dat de slaap der Dood? Als weefden onzichtbare handen, handen, uit het schimmenrijk, een koele witte wade om een onzichtbaar lijk,…

Dat was niets meer dan een even-wuiven van kleine handjes, zo blank als duiven, in ‘t avondver: niets meer dan plotseling, het opgeflonker van eêlgesteente, in het wordend donker gelijk een ster; niets meer dan ‘t kraken van kleine voeten op ‘t wegegrint, en, om mij te groeten een licht gegil… - En toch voldoende, om hoe vele dagen,…

Als een vlucht van mooie duiven, pauwenstaarten, blank van veren, Strijkend op een mollig grasperk, zacht, met zacht geroekedoe, Als een golf van schuim, aanzwellend met een ruisen als van kleren, Borlend, ziedend, bruisend, spattend, schitterblank naar d’oever toe, Zó de zwerm der ballerinen, als zij, bij ’t gejoel der snaren, In een licht wolk…

Ik ben van u zo verre, Ik waar bij u zo graag, En zeide u alle de liefde Die ‘k in de ziele draag! Ik fluisterde u in de oren Zo geren een enkel woord! -ik zong het reeds duizend keren! nog hebt gij het nooit gehoord! Ik zong het aan de rozen Wel honderd, honderd maal – Licht heeft het afgeluisterd De wilde nachtegaal. Ik zei het…

O kom met mij in de lentenacht! Kom dwalen over de bloemenwei - de roze sluimert, de sterre lacht, in stille dromen wasemt de hei. O kom met mij in de lentenacht! Het leeft, en het hijgt en het mint daar al! De loveren lispelen, het windje smacht, en donkere wegelen lokken door 't dal. O kom met mij in de lentenacht! De heuvel glimt in…

Roza, willen wij dansen, dans, Roza, dans, Roza! Vlecht cypressen om uwen hoed....... Wie niet sterft voor zijn liefde, bemint niet goed! - Roza, willen wij dansen, dans, Roza zoet! Roza, willen wij zingen, zing, Roza, zing, Roza! Kent gij nog 't oude, mooie lied: ‘En al doofde de zon, ik vergeet u niet.’ Mag er de vreugde…

De zak op de gekromde rug, de kleren ontnaaid, gescheurd, en haar nog baard gekamd, staat, naast een steenhoop, vlak in 't zonnegloên, een stokoud man. Met stramme handen zwaait hij zijn ijzeren hamer, die met doffe slag bonst op een rotsklomp, dat de splinters knetrend in 't rond vliegen. Met zijn hemdsmouw wist de grijsaard 't zweet, dat…

Wie zit daar langs de bevrozen straat in witte mantel en blauw gewaad? Wat bergen haar mantelvouwen? Wat houdt ze tegen haar borst gelast? Wat prangt zij zo warm met haar armen vast? 't Is Onze Lieve Vrouwe... 'Onze lieve Vrouwe van Vlaanderland, wat zoekt gij op dit verwoeste strand, van bommen doorwoeld en granaten? Geen hutje…

Waar twee zich kussen voor de eerste maal, zweeft lang op dat plekje als een hemelstraal; lang geurt daar het mos; zwoel aêmt er de lucht, wen ieder twijgje als van weelde zucht. En de boom schiet vroeger in bot en blad, of een zomerse regen geregend had; luid schalt door de lovers der voog'len lied alsof 't feestdag ware, - en dat is 't toch…

Dat was niets meer dan een even-wuiven van kleine handjes, zo blank als duiven, in ’t avondver; niets meer dan, plotseling, het opgeflonker van eêlgesteente in het wordend donker gelijk een ster; niets meer dan ’t kraken van kleine voeten op ’t weggegrint en, om mij te groeten, een licht gegil… – En tóch voldoende om, hoe vele dagen,…

O! Ik denk zo innig aan je, ik verlang zo innig naar je!... Zeg, voel je 't niet komen, van verre niet komen als geuren van bloemen naar je? Mijn ziel staat open voor je, mijn armen gaan open voor je... Zeg, voel je 't niet branden, niet tintelend branden, zenge-zacbt op je handen, op je schouder, je lippen, je tanden, op je boezem, op…

Hier moet en zult gij zwijgen o gij, waar geen van weet, een poosje zwijgen en slapen, mijn Leed! Een poosje moet gij sparen uw tandjes, zo scherp en wreed; niet bijten meer, niet knagen, mijn Leed! De hoge beuken reuzelen zo stil in de stille lucht, en de kalmus, aan mijn voeten, 't is net, alsof hij zucht. En het water, aan mijn…

De stilte trekt, op donzen voeten, een stomme schildwacht, gans alleen, door lege straten... Treurig groeten de sterren door de nevels heen. Lang was de dag en zwaar van zorgen... Mijn hart is lam; mijn hersens moe..., en dubbele zorgen brengt de morgen misschien...; mijn ogen vallen toe... En toch, - toch vindt mijn ziel geen ruste…

Een purperen vlammetje, kreitst en kranst een vlinder, een vuurrode vlinder, en glanzedanst en zwiert en zwaait en licht en laait nu hier dan ginder, doch komt en keert altoos, altoos naar de zelfde roos! Duizend bloemen met open monde, duizend bloemen geuren in 't ronde... De vlammende vlinder ziet er één en anders geen…

Blankberijmd, vol ijskristallen, praalt en prijkt de lange laan, waarop bleke stralen vallen van de volle blanke maan. Op wat takken neer mag vallen, bleek en blank, één straal der maan, kaatsen honderd ijskristallen vlammenpijlen door de laan. Plots, als van de daken, vallen winden, brallend, in de laan, dat, alom, al de ijskristallen…

Zweeft neer, weeft rond, o dromen, weeft mijn arm hart in slaap. Ruist zacht, ruist droef, mijn bomen, ruist, gij, mijn smart in slaap...   In uw schaduw strek ik mij neer in de kille lucht. Mijn armen, mijn armen rek ik tot haar, die mij is ontvlucht... Ruist zacht, ruist droef, mijn bomen, ruist, gij, mijn smart in slaap. Zweeft neer…

Mijn hart is dood! – Wie zal het begraven? Wie zal het kisten? – Mijn hart is dood! Vaak schroeide ‘t van dorst, en géen kwam ‘t laven; de honger verteerde ‘t, geen schafte brood… Mijn hart is dood! Wie zal het begraven? Wie zal het kisten? – Mijn hart is dood. Mijn hart is dood… ! Men legge ‘t te rusten, te rusten in ‘t eerste, beste graf.…

Ik hou van je, ik hou van je, en — lijk ik van je hou, zo hield noch houdt noch houden kan ooit man van enige vrouw. Ik hou van je veel meer dan van mijn goed en bloed en leven ! Ik hou van je en zou voor je goed, bloed, en ziel ook, geven. Ik hou van je, ik hou van je en zou je kunnen laten... Ik hou van je, ik hou van je, en zou je…

Ik ben de bruine, barre aard jij bent de Lent, die er bloemen baart. Ik ben het bos, zo dicht en donker — jij spat en speelt er als zongeflonker. Ik ben de droeve, dromerige hei — jij bent de purperen bloemekenssprei. Ik ben de mosplant, zwart en treurig — jij bent het viooltje, fleurig, geurig. Ik ben de kamer vensterloos, waar duister…

O Klokken in de najaarsavend, wat luidt uw luien lief en lavend! O Klokken in de winternacht, wat luidt gij als een jammerklacht! * * * O Klokken in de najaarsavend! Met liturgieën, klagend teder, als priesters, 't dode loof begravend, dat langzaam zwijmlend dwarrelt neder; op goud en purperen avondluchten stort gij uw ziel uit…

0 ! Ik denk zo innig aan je, ik verlang zo innig naar je !... Zeg, voel je 't niet komen, van verre niet komen als geuren van bloemen naar je? Mijn ziel staat open voor je, mijn armen gaan open voor je... Zeg, voel je 't niet branden, niet tintelend branden, zengezacht op je handen, op je schouder, je lippen, je tanden, op je boezem,…

Als Jezus zou slapen, avond spâ, volgden Hem steeds elf engelen na, en hielden heel hoog -- en lichtten Hem voor veel sterren, zilverzacht van gloor. En als Hij nu in zijn bedje lag, traden zij nader, vol heilig ontzag, en namen elkaar heel stil bij de hand ten reidans om zijn ledikant, en zongen liedekens, wonderzacht, gelijk nachtegalen bij…

Nog op mijn lippen gloeit, door al mijn aadren schroeit de kus, van uw lippen ontvangen... Van zwoele moeheid hijgen nog mijn longen, en reeds blaak ik toch van nieuw en aldoor-nieuw verlangen. Uw ogen zien mij aan..., mijn ogen zien u aan..., uw handen zoeken naar mijn handen... Weer vlijt uw blonde hoofd zo teer zich op mijn borst, en…

Toen Gij zijt heengegaan die nacht, - o, 'k weet het nog als was 't van gister nauw, - lag over huis en straat de sneeuwen vacht, de wind blies rauw, heel fel en rauw. Geen woord, dat U weerhouden had wellicht, heb ik gezegd; - 'k heb niets gedaan, dat U deed keren; stom en stijf, met glad gezicht zag ik tot U en - liet U gaan!…

En vraagt gij nu: ‘Wie leerde u rijmen, dichten?’ - Ik laat niet lang u op het antwoord wachten.... Uw ogen zijn het, die mijn geest verlichtten! Toen ik voor d'eerste keer u, lief, ontmoette, - een blauwe meidag was het, 's morgens vroege - weet gij nog, hoe 'k u toen op rijm begroette? Snel plukte ik wat jasmijn en hagerozen en reikte…

De volle maan sneeuwt over 't land krijtwitte stralen.... Leg thans uw handje in mijn hand, kom samen dwalen. Langs 't beekje loopt het liefste pad: het lover suist er, 't water spat en blinkt in 't duister.... Sta even stil..., een enkle stond! - Ik zoen uw ogen, wangen, mond..., maar wilt gij spreken, - fluister, fluister! Wat ligt…

Uw kusjes hippen en springen als vogeltjes op mijn lippen: ik hoor ze er hun wijsjes zingen, ik laat ze er zich laven en nippen. Dan slaken de mijne hun vleuglen en zweven hun zusteren tegen. Wel poog ik hun vlucht te beteuglen: zij fladdren al halverwege. En zo vaak zij elkander genaken, zie ik - hoe duidlijk - twee vlammen, hartsvormig…

Ik ben de wolk, Gij zijt de zon.... Ik ben gezwollen van 's levens wee.... Loom drijf ik heen, naar de zon, de zon, over berg en bos, over stroom en zee, naar de zon, de zon! Gij zijt de zon! Met gouden zomen omkleedt Gij mij; uw zachte glans omvaâmt mijn wee, doordringt het gans tot al mijn tranen nederstromen.... O Levenswee…

Met een zweem van de slang in haar houding en gang, met een vieren en bieden en géven van 't gesmijdige lijf, stond daar 't heerlijk jong wijf, als een hymne aan al 't schóon van het leven. Van hals tot voet golfde, rood gelijk bloed in een wiegling van duizend plooien, breed om heup en dij, haar mantel van zij in een machtig en bloemig…